Örtü Altı Tarım Nedir? Nasıl Yapılır?

Tarım sektöründe verimliliği artırmak ve hasat döngülerini hızlandırmak için kullanılan yenilikçi bir yaklaşım olan örtü altı tarım, son yıllarda giderek daha fazla önem kazanmaktadır. Kontrol edilebilir bir çevrede, iklim koşullarından bağımsız olarak, dört mevsim boyunca üretim yapmayı mümkün kılar.

Bu yöntem, hem sebzelerin hem de meyvelerin yetiştirilmesi için kullanılır ve tarımın geleceğinde önemli bir rol oynayabilir. Örtü altı tarımın temel prensipleri nelerdir, nasıl uygulanır ve bu yöntem hangi bitkilerin yetiştirilmesi için uygun olabilir? Bu makalede, örtü altı tarımın temellerini ve uygulanmasının püf noktalarını inceleyeceğiz.

Örtü Altı Tarım Ne Demek?

Örtü altı tarım, genellikle sera ve tünel gibi yapay ortamlarda gerçekleştirilen tarım faaliyetine verilen isimdir. Bu tür tarım, doğal hava koşullarının kontrol altına alınmasını ve çeşitli meyve, sebze ve diğer bitkilerin yetiştirilmesini sağlar.

Örtü altı tarım sayesinde, bitkiler hava koşullarından korunur ve böylece dış koşullardan olumsuz etkilenmezler. Ayrıca, örtü altı tarım sayesinde tarımsal üretim yılın her döneminde ve çoğu durumda daha verimli bir şekilde gerçekleştirilebilir. Bu nedenle örtü altı tarım, tarımsal üretimde önemli bir rol oynar.

Örtü Altı Tarım Çeşitleri Nelerdir?

Örtü altı tarım çeşitleri genellikle yapılarına ve kullanılan teknolojiye göre ayrılır. Aşağıda örtü altı tarımın bazı popüler çeşitlerini bulabilirsiniz:

1. Sera Tarımı: Sera, bitkilerin yetiştirildiği, çevre koşullarının kontrol edilebildiği bir yapıdır. Serada, sıcaklık, nem, ışık yoğunluğu ve hava akışı gibi faktörler kontrol edilebilir. Seralar genellikle cam veya plastikle kaplıdır.
2. Tünel Tarımı: Tünel tarımı, genellikle plastik örtülerle kaplanmış yarı dairesel veya kemer şeklinde yapıları ifade eder. Genellikle daha düşük maliyetli ve daha az teknolojik olarak gelişmiş bir tarım yöntemidir.
3. Solucan Gübreli Tarım: Bu tarım tipinde, solucanların oluşturduğu gübre kullanılarak bitkiler yetiştirilir. Genellikle organik tarım için popüler bir yöntemdir.
4. Hidroponik Tarım: Hidroponik tarım, toprağın yerine su içinde çözünmüş besinlerle bitki yetiştiren bir tarım şeklidir. Bu yöntemle yetiştirilen bitkiler, normalden daha hızlı büyür ve daha yüksek verim alır.
5. Aeroponik Tarım: Bu yöntemde, bitkilerin kökleri havada tutulur ve bitki büyümesi için gerekli olan besinler sis formunda köklere püskürtülür.
6. Aquaponik Tarım: Aquaponik, balık yetiştiriciliği (aquaculture) ile hidroponik tarımın birleşimini ifade eder. Bu sistemde, balıkların atıkları bitkiler için besin olarak kullanılırken, bitkiler de suyu filtre ederek balıklar için yaşanabilir bir ortam sağlar.
7. Dikey Tarım: Bu yöntemde, bitkiler genellikle dik olarak yükselen raflarda veya benzeri yapılarda yetiştirilir. Bu, özellikle alan sıkıntısı olan yerlerde etkili bir çözüm sunar.

Bu yöntemlerin her biri, belirli bitkilerin yetiştirilmesi ve belirli çevre koşullarının oluşturulması için uygundur. Hangi yöntemin kullanılacağı, genellikle yetiştirilmek istenen bitkinin türüne ve yetiştiricinin kaynaklarına bağlıdır.

Örtü Altı Tarım Yapılan Bitkiler Nelerdir?

Örtü altı tarımda yetiştirilebilecek bitki çeşitleri oldukça fazladır. İşte bazı örnekler:

1. Sebzeler: Domates, biber, salatalık, patlıcan, marul, kabak, fasulye ve ıspanak gibi birçok sebze, örtü altı tarım için popüler seçeneklerdir. Bunlar genellikle sera ve tünel tarımında yetiştirilir.
2. Meyveler: Çilek, ahududu, böğürtlen, kivi ve muz gibi meyveler örtü altı tarımda yetiştirilebilir. Bu bitkiler genellikle serada yetiştirilir.
3. Otlar ve Baharatlar: Fesleğen, maydanoz, nane, kekik, roka gibi otlar ve baharatlar örtü altı tarımda yetiştirilebilir. Bunlar genellikle sera, tünel ve dikey tarım yöntemleri ile yetiştirilir.
4. Çiçekler ve Süs Bitkileri: Gül, kasımpatı, orkide, begonya ve daha birçok çiçek türü örtü altı tarımda yetiştirilebilir.
5. Özel Bitkiler: Örtü altı tarım ayrıca özel bitkilerin yetiştirilmesi için de kullanılır. Bunlar arasında çeşitli mantar türleri, özellikle trüf mantarı, ve tıbbi bitkiler bulunur.

Örtü altı tarımın amacı genellikle çevre koşullarını kontrol etmek ve böylece bitkilerin sağlıklı ve verimli bir şekilde büyümesini sağlamaktır. Bu nedenle, hangi bitkinin yetiştirileceği, çoğunlukla yetiştiricinin ihtiyaçlarına ve kaynaklarına bağlıdır.

Türkiye’de Örtü Altı Tarım Nerelerde Yapılır?

Örtü altı tarım, Türkiye’nin pek çok bölgesinde yaygın olarak yapılmaktadır. Ancak bazı bölgeler, özellikle bu tarz tarıma daha elverişli iklim koşullarına sahip oldukları için öne çıkmaktadır. İşte örtü altı tarımın Türkiye’de en çok yapıldığı bölgelerden bazıları:

1. Antalya: Türkiye’nin örtü altı tarımında lider olan Antalya, özellikle domates, salatalık, biber ve muz yetiştirmede önemli bir merkezdir. Aynı zamanda çiçek yetiştiriciliği açısından da önemli bir yerdir.
2. Muğla: Muğla, özellikle örtü altı narenciye ve sebze yetiştiriciliği ile bilinir. Ayrıca son yıllarda örtü altı çilek üretiminde de önemli bir yer haline gelmiştir.
3. Mersin: Özellikle narenciye yetiştiriciliği konusunda öne çıkan Mersin, ayrıca örtü altı sebze ve çiçek üretiminde de aktiftir.
4. Hatay: Hatay, özellikle örtü altı sebze yetiştiriciliği ile tanınır.
5. İzmir: İzmir’de özellikle sebze, meyve ve süs bitkileri örtü altı tarımı yapılır.
6. Aydın: Aydın, özellikle çilek yetiştiriciliği konusunda önemli bir merkezdir.
7. Çanakkale: Çanakkale’de özellikle domates, salatalık ve biber yetiştiriciliği yapılır.

Örtü altı tarım, toprağın ve iklimin uygun olduğu her yerde yapılabilir. Ancak yukarıdaki bölgeler, Türkiye’deki örtü altı tarımın merkezleridir. Üretim, yetiştirilen ürünlere ve bölgenin iklim koşullarına bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

Örtü Altı Tarım Nasıl Yapılır?

Örtü altı tarımın nasıl yapılacağı, seçtiğiniz tarım çeşidine ve yetiştirmeyi planladığınız bitkiye bağlıdır. Ancak genel olarak, örtü altı tarımın temel adımları şunlardır:

1. Tarım Yapılacak Alanın Seçimi: Öncelikle, bitkilerin yetiştirileceği alanın seçimi çok önemlidir. Bu alanın su kaynaklarına yakın olması ve güneş ışığı alması gereklidir. Ayrıca toprağın yapısı ve drenajı da göz önünde bulundurulmalıdır.
2. Örtü Yapısının Kurulumu: Örtü yapısı, ister bir sera, ister bir tünel, isterse diğer bir yapı türü olsun, dikkatlice kurulmalıdır. Yapının sağlam ve dayanıklı olması gereklidir. Ayrıca, yapının içerisindeki hava akışı ve ışıklandırma gibi faktörlerin kontrol edilebilir olması önemlidir.
3. Bitki Seçimi ve Ekim: Yetiştireceğiniz bitki türüne göre tohumlar veya fideler ekilir. Ekim işlemi genellikle toprağa veya kullanılan diğer yetiştirme ortamına bağlı olarak değişir.
4. Bakım ve Kontrol: Bitkilerin sağlıklı bir şekilde büyüyebilmesi için düzenli olarak sulanmaları, gübrelenmeleri ve hastalık veya zararlılarla mücadele edilmesi gereklidir. Ayrıca, bitkilerin büyüme süreci boyunca yapının içindeki sıcaklık, nem ve ışık koşullarının düzenli olarak kontrol edilmesi ve ayarlanması gereklidir.
5. Hasat: Bitkiler olgunlaştığında, hasat edilirler. Hasat süreci, yetiştirilen bitkiye ve bitkinin kullanılacağı amaca bağlı olarak değişir.

Örtü altı tarım, çeşitli bitkilerin kontrol altında ve verimli bir şekilde yetiştirilmesine olanak sağlar. Bu tür bir tarım yönteminin uygulanması, biraz zaman ve kaynak gerektirebilir, ancak genellikle yüksek verim ve kaliteli ürünlerle sonuçlanır.