TarımYetiştiricilik

Şeker Gübresi Nedir? Ağaçlara Ne Zaman Atılır?

Bitkilerin sağlıklı bir şekilde gelişmesi ve kaliteli hasat verebilmesi için şeker gübresi şarttır! Bu rehberimizde tüm detaylarıyla amonyum sülfat nedir, ne zaman atılır açıklıyoruz.

Ekinlerin sağlıklı bir şekilde yetişmesi ve kaliteli hasat verebilmesi için doğru beslenmesi çiftçiler için büyük önem taşımaktadır. Aylarca verilen emeklerin karşılığının alınması için bu konuda doğru tercihlerin yapılması gerekmektedir.

Örneğin üst üste yapılan ekimlerde ve ekim nöbeti uygulanmadığı taktirde topraklarda besin değeri kaybolduğundan, verim de azalabilmektedir. Bu durumda da çiftçiler ekinlerin verimli olması için ve kireçli toprakları daha verimli hale getirmek için üst gübre olarak çoğunlukla şeker gübresi kullanıyor. İçinde azot ve sülfür bulunan ve şeker gübresi olarak bilinen amonyum sülfat, içeriğine göre azot gübresi ya da kükürt gübresi olarak da adlandırılabilmektedir. Şeker gübresi hakkındaki diğer bilgiler için yazımızı okuyabilirsiniz.

Şeker Gübresi Nedir?

Şeker gübreleri hem üst gübre hem de taban gübresi olarak kullanılmaktadır. Şeker gübresi, içerisindeki amonyum formlu azot sayesinde toprakta bulunan fosforun alımına yardımcı olmaktadır. Bu formdaki azotun nitrata dönüşümü sırasındaki pH düşüklüğü uzun süreli kullanıldığında toprak asitliliğini arttırmaktadır. Yoğun kullanımlarda kireçlenme sorununa dikkat etmek çok önemlidir.

Amonyum sülfat gübresi
Amonyum sülfat gübresi

Asit oranının yüksek olduğu topraklarda şeker gübresi yerine %33 amonyum nitrat gübresi tercih edilmektedir. Ancak halihazırda kireçli olan bu topraklar, şeker gübresiyle birlikte verimli tarım alanına dönüştürülmektedir. Doğru zamanda, doğru miktarda ve doğru ekinlerde kullanılan ürünlerse verimli bir sezon geçirmeyi sağlıyor.

Şeker Gübresi Ne İşe Yarar?

Şeker gübresinin yararlarının zararlarından fazla olması nedeniyle tarım alanında diğer gübre çeşitleri göz önüne alındığında daha çok tercih edilen ve sevilen bir gübre çeşididir. Toprağın pH’ını düşürmesiyle birlikte sulama suyu kireçli olan yerlerde olan kullanımı çok fazla yarar sağlamaktadır.

Bitki gelişimi için toprağın pH'ını düşüren Amonyum sülfat
Bitki gelişimi için toprağın pH’ını düşüren Amonyum sülfat

Uygun topraklarda doğru miktarlarda kullanılması, topraktaki verimi arttırıp aynı zamanda bitki gelişimini olumlu yönde etkilemektedir. Özellikle kükürt, azot, fosfor ihtiyacı olan bitkilerin gelişimini hızlandırmakta ve azot oranının arttırılması istenilen topraklarda kullanılarak azot oranı yükseltilmektedir.

Bitkilerin hastalık ve strese karşı direncini arttırır. Sıcak ve soğuk havaya karşı bitki dayanıklılığını arttırarak çiçeklenmeye teşvik eder. İçeriği sebebiyle toprakta hızlıca çözünmesi kurak bölgelerdeki kullanımını arttırmaktadır. Şeker gübresi özellikle çay, tahıl ve çeltik ürünleri için idealdir. Sebze ve meyve tarımında da yoğun olarak kullanılan şeker gübresi, kireçli toprakların çok sevdiği bir gübre çeşididir.

Şeker Gübresi Kullanım Alanları

Amonyum sülfat gübresi yani şeker gübresi, başlıca çeltik, sarımsak, soğan, lahana, brokoli, karnabahar, haşhaş, turp, aspir, kanola, havuç ve turp gibi kükürdü seven bitkiler ile yerfıstığı, soya, ayçiçeği gibi yağ bitkilerinde ekim öncesinde, ekimle birlikte, çapa ve sulama öncesinde güvenle kullanılır.

Üzüm bağında şeker gübresi kullanımı
Üzüm bağında şeker gübresi kullanımı

Zeytin ve bağ da dahil olmak üzere tüm meyve ağaçlarında (armut, ayva ve elma hariç) ve sebzelerde üst gübre olarak uygulanabilir. Çeltik tarımında kullanılan azotlu gübrenin neredeyse tamamı amonyum sülfat gübresi ile karşılanmaktadır.

Şeker Gübresi (Amonyumsülfat) İçeriği

Şeker gübresi içeriği, toprağın kükürt ve azot ihtiyacını geri kazandırmak amacıyla kullanılmaktadır. %21N, %27S içermektedir. Ürün tedariklerinde AS%21 olarak da bilinmektedir. Çoğu zaman beyaz renk olan şeker gübresi zaman zaman granül yapıda açık sarı, gri, yeşil ve açık kahverengi çeşitleri de bulunmaktadır. Üre gübresi ile kıyaslandığında suda daha az çözünmektedir. Ürünün ısı ve ışık kaynaklarından uzakta stoklanması tavsiye edilmektedir.

Şeker Gübresinin Bitkilere Faydaları Nelerdir?

Şeker gübresinin yararları arasında, sulama suyunun kireçli olduğu bölgelerde kullanımı yarar sağlamaktadır. Toprağın pH derecesini düşürmektedir. Uygun topraklarda doğru oranlarda kullanıldığında verimi yüksek oranda arttırmaktadır. Kullanıldığında, kükürt ve fosfor ihtiyacı olan bitkilerin gelişimini hızlandırmaktadır.

Ekinleri için yalnızca doğal koyun ve sığır gübresi kullanan çiftçilerimiz, azot oranını arttırmak için şeker gübresine başvurmaktadır. Kumlu yapıdaki topraklarda seyrek olarak kullanımı toprağın besleyiciliğini arttırmaktadır. Damla sulama işlemi sonrasında tarım alanlarına rahatlıkla serpilebilmektedir.

Şeker Gübresi Ne Zaman ve Nasıl Atılır?

Gübreleme nasıl yapılır? Şeker gübresi genellikle üst gübreleme olarak kullanılmaktadır. Toprak yüzeyinde kalmasıyla amonyum alkali koşullarında gaz kaybı yaşar ve gübreden verim alınamaz. Bu nedenle şeker gübresi üst gübre olarak kullanıldığında toprakla karıştırılması tavsiye edilir.

Uygulama esnasında serpme veya mizberle uygulanabilir. Ağaçlarda, ağaç taş izdüşümlerine toprağa gömülerek veya püskürtme işlemiyle yaprak gübresi gibi uygulanabilir. Gübreden en iyi biçimde yarar sağlayabilmek için, bitkinin ihtiyacı olan gübrenin yarısı ekimle beraber, diğer yarısının da gelişme evresinin ileriki dönemlerinde uygulanması gerekmektedir. Şeker gübresinin uzun süreler kullanımlarında mutlaka kireçleme yapılmalıdır.

Tarlaya amonyum sülfat uygulaması
Tarlaya amonyum sülfat uygulaması

Ağaçlara şeker gübresi ne zaman atılır? Meyve ağaçlarında çiçeklenmeden önce ve sonra, püskürtme işlemiyle verilmektedir. Fakat şeker gübresinin tamamı ağaçların veya bitkilerin dikim aşamasında verilmemelidir. Çünkü şeker gübresi su değdiğinde hızla dağılıp buharlaşma özelliğine sahiptir.

Büyüme aşamasında yeteri kadar verilmesiyle beklenen verime ulaşılabilmektedir. Bitkinin her büyüme aşamasında yeteri miktarda verilmelidir. Ekim ve dikim aşamasında kullanılması gereken gübrenin en az yarısının bitkiye verilmesiyle verim elde edilebilir. Ekim ve dikim esnasında verilmiş olan gübreden arta kalanı bitkinin büyüme aşamasının gerçekleştirdiği hızlı büyüme evrelerinde verilmelidir.

Tahıllarda ekim zamanında ve sapa kalkma zamanında, meyvelerde çiçeklenme öncesi ve sonbaharda, sebze dikiminden 15 gün sonra ve bağlanma sonrasında, bostanlarda ise ekim esnasında ve çapa sonrası şeker gübresi verilebilmektedir.

Şeker Gübresi Fiyatları

Tarımsal gübre çeşitleri arasında bulunan şeker gübresi genel olarak 50 kilogramlık çuvallarda satışa sunulmaktadır. Ancak ihtiyaç doğrultusunda 10 kilogramlık paketlerde de alıcı bulmaktadır. Amonyum sülfatın markası ve ambalajı fiyat üzerinde etiketli olmaktadır. Birim fiyatta kar etmek isteyenler, tercihini daha büyük paketlerden yana kullanmaktadır.

Paket boyutu büyüdükçe şeker gübresinin birim fiyatı, toplu alımla beraber düşüş göstermektedir. 50 kilogramlık bir şeker gübresi fiyatları ortalama 950-1000TL arasındadır. 20 kilogramlık ortalama fiyatı ise 250-400TL aralığında satışa sunulmaktadır.

Amonyum sülfat gübresi içerik bakımından azot gübresi ya da kükürt gübresi olarak da adlandırılabilmektedir. Şeker gübreleri hem üst gübre hem de taban gübresi olarak iki alanda da kullanılabilmektedir. Bu nedenle tarımda oldukça önemli role sahip etkili bir gübredir. Fakat, bilinçli kullanımı ve uygun dozlar önemlidir. Faydalarıyla beraber olası zararları da dikkate alınarak, çiftçiler uygun ve doğru uygulama yöntemlerini seçmelidir.