Sığır Enfeksiyon Hastalıkları Nelerdir?

Büyükbaş hayvan hastalıkları, sığırların vücutlarının çeşitli sistemlerinde veya organlarında enfeksiyona yol açan ve genel sağlık durumlarını olumsuz yönde etkileyen hastalıklardır. Sığır enfeksiyon hastalıkları genellikle bakteriler, virüsler, mantarlar veya parazitler tarafından kaynaklanır ve enfekte olmuş hayvanlarda çeşitli belirtiler ortaya çıkar.

Sığır hastalıkları ile mücadele yöntemleri genellikle kültürel önlemler olup, ahır veya açık alanlarda hayvanların hijyenine dikkat edilmelidir. Ayrıca, sağlık problemi oluşturacak bir alan oluşmaması için gerekli önlemler alınmalıdır.

Sığır Genel Enfeksiyon Hastalıkları Belirtileri Nelerdir?

Sığır enfeksiyon hastalık beli̇rti̇leri enfeksiyonun türüne, etken patojenin özelliklerine ve sığırın bağışıklık durumuna bağlı olarak değişebilir. Belirtiler şu şekilde olabilir ateş, iştah kaybı, kilo kaybı, depresyon ve letarji, solunum problemleri, sindirim sistemi belirtileri, deri ve tüy değişiklikleri, lenf düğümlerinde şişlik, üreme sistemi problemleri ve sinir sistemi belirtileri görülebilir.

Sığır Genel Enfeksiyon Hastalıkları Nelerdir?

Sığırların karşılaşabileceği sığır enfeksiyon hastalıkları, çeşitli patojenler (bakteriler, virüsler, mantarlar ve parazitler) tarafından neden olunan hastalıklardır. Bu hastalıkların yaygın olanları şu şekildedir:

Kangrenli Koriza

Kangrenli koriza veya malin kataral ateş, koyun herpes 2 virüsü (OvHV2) neredeyse tüm yetişkin koyunlarda bulunur ancak koyunlarda herhangi bir belirtiye neden olmaz. Virüs koyunlardan sığırlara doğrudan veya dolaylı temas yoluyla bulaşabilir. Sığırdan sığıra bulaşma ihtimali düşük ve nadirdir.

Belirtiler genç ve yetişkin sığırlarda görülür ve aniden yüksek ateş (41-42 °C) bitkinlik, yem tüketiminin durması gibi semptomlarla başlar. Göz akıntısı ve burun akıntısı yaygındır ayrıca burun delikleri kabuklanarak tıkanabilir. Bu hastalığın tedavisi ve aşısı yoktur. Temel mücadele yöntemi, sığırların koyunlardan tamamen ayrı tutulmasıdır.

Sığırlarda Bulaşıcı Rinotrakeitis (Ibr)

Bulaşıcı rinotrakeitis insanlara bulaşmayan BoHV1’in virüsünün hastalık şiddeti sığır etkileşimine bağlı olarak değişir. IBR, virüsü taşıyan sığırlardan sağlıklı sığırlara doğrudan veya dolaylı temasla bulaşır. Solunum sistemi veya üreme sistemi yoluyla sığır vücuduna girer.

Hastalığın belirtileri solunum, göz ve üreme sistemlerini etkileyebilir. Solunum formunda yüksek ateş (40-42 °C), iştah kaybı, bitkinlik, gözlerde kanlı yaşarma, köpüklü salya, burun akıntısı ve öksürük gibi belirtiler görülür. Üreme formunda rahim ağzında ödem, ülserler ve sarımsı gri akıntılar görülür. IBR’nin spesifik bir tedavisi yoktur. IBR virüsünün yayılmasını engellemek için sığırların düzenli sağlık kontrolleri yapılmalı ve enfekte hayvanlar izole edilmelidir.

Sığırlarda Koyun Kataral Ateşi (Mavi Dil Hastalığı)

Koyun kataral ateşi (FCO) veya mavi dil hastalığı, BTV virüsünden kaynaklanır. İnsanlara bulaşmayan hastalık, doğrudan hayvandan hayvana geçmez. Bulaşma küçük sinekler aracılığıyla gerçekleşir.

Belirtiler arasında geçici yüksek ateş, iştah kaybı, süt veriminde azalma, yürüme zorluğu, toynaklarda ve ağız-burun bölgesinde lezyonlar, aşırı salya ve burun akıntısı bulunur. İneklerde üreme bozuklukları ve doğan buzağılarda gelişim sorunları görülebilir. Mavi dil hastalığına yönelik bir tedavi yoktur. Hastalığın kontrol altına alınması için en etkili yöntem aşılama yapılmalıdır.

Bvd-md Virüsüne Bağlı Enfeksiyon – Mukoza Hastalığı

BVD (Bovine Viral Diarrhea) virüsü genetik olarak çeşitlidir. Bağışıklık sistemi zayıf olan hayvanlar enfekte sığırlar, özellikle IPI nitelikli sığırlar, virüsün başlıca kaynaklarıdır. Bulaşma, virüsün bulunduğu biyolojik sıvılar (sümük, salya, dışkı, idrar, süt, kan, üreme salgıları) aracılığıyla gerçekleşir.

Belirtileri doğurganlıkta düşüş, kısırlık gebeliğin ilk dönemlerinde düşüklere neden olabilir. Genç ve yetişkin sığırlarda ishal vakaları. Yüksek ateş, meme iltihapları. Hastalığın spesifik bir tedavisi yoktur, BVD virüsüne karşı bağışıklık sağlamak için aşılama önemlidir.

Salmonella Hastalıkları

Salmonella tipi bakterilerin neden olduğu bir enfeksiyondur. Hastalık hasta hayvanlarla doğrudan temas yoluyla veya enfekte hayvan ürünlerini (süt, et) tüketerek insanlara bulaşabilir. Hasta hayvanlar bakteriyi daha çok dışkı yoluyla yayarlar.

Salmonellosis vakaları, özellikle hijyen koşullarının kötü olduğu işletmelerde, yetersiz beslenmenin ve stresin yaygın olduğu ortamlarda daha sık görülür.

Belirtileri yüksek ateş, ishal ,sindirim sistemi enfeksiyonuna bağlı elektrolit ve su kaybı bazı durumlarda solunum yolu hastalıkları, yavru atma, meme iltihabı gibi spesifik belirtiler. sığır hastalıkları ile mücadele yöntemleri, uygun antibiyotik tedavisiyle bakteriyi yok etmek. Hastadaki sıvı kaybını ve şok durumunu tedavi etmek ayrıca hasta hayvanların ayrı tutulması, dışkıların düzenli temizlenmelidir.

Listeriosis

Listeriosis, genellikle silaj veya diğer yemlerde bulunan bir bakteri türünün neden olduğu bir hastalıktır. Bu bakteriler asidik ortamlarda hayatta kalabilir ve çoğalmak için olan oksijenli ortamlara ihtiyaç duyar. Özellikle kötü muhafaza edilmiş silajda yaygın olarak bulunur.

Listeriosis’in genç sığırlar ve yetişkinlerde görülür. Baş sinirlerinde iltihaplanmaya yol açar, hayvanlarda depresyon, denge kaybı, yürüme güçlüğü gibi belirtiler gözlenir. Genellikle gebeliğin son üçte birlik döneminde görülmekte ayrıca “Beyaz göz” sendromuna (üveit) neden olur. Listeriosis tedavisinde erken tanı ve uygun antibiyotik tedavisi esastır. Hayvanların bağışıklık sistemini desteklemek ve tedavi süresince probiyotik kullanımı da önerilir.

Bağırsak Zehirlenmeleri

Bağırsak zehirlenmesi bir tür bakteriden kaynaklanan ve bağırsaklarda anormal çoğalması ve toksin üretmesiyle oluşur. Bu bakteriler, normalde bağırsaklarda bulunur ancak çeşitli besin ve çevre faktörleriyle kontrolsüz şekilde çoğalabilirler. Bağırsak zehirlenmesi, genellikle kapalı alanlarda yoğun yetiştiricilik yapılan işletmelerde görülür.

Sıkça görülen belirtiler: Bağırsak zehirlenmesi hızlı geliştiği için tedaviye yönelik önlemler sınırlıdır ve daha çok önleyici tedbirler alınmalıdır. Besinlerin türü, dağıtım ve tüketim yöntemleri düzeltilmelidir. Yeterli ve kaliteli su temin edilmelidir. Bağırsak parazitlerinin kontrolü sağlanmalıdır.

Şarbon

Büyükbaş hayvan hastalıkları arasında çok yaygın olan Şarbon hastalığı, Gram-pozitif bakteri tarafından neden olunur. Bu bakteri, oksijen varlığında vejetatif forma geçer ve toksin üretir. Yaşama elverişsiz şartlarda ise, dış ortamda uzun süre dayanabilen sporlar oluşturur. Şarbon sporları bulaşmış ot, yem ve suyun tüketilmesiyle genellikle sindirim yoluyla bulaşır.

Ayrıca solunum yoluyla da bulaşma olabilir. Hastalık özellikle otobur hayvanlarda hızlı bir seyir gösterir ve ciddi risk taşır. Siyah renkte, yapışkan ve pıhtılaşamayan kan ,aşırı büyümüş, kanla dolu dalak, bol miktarda kanlı idrar. Şarbon tedavi edilmezse genellikle ölümcüldür.

Bu nedenle hızlı müdahale gerektirir. Ancak hastalığın belirtileri çok hızlı geliştiğinden tedaviye başlanmadan ölüm meydana gelebilir. Riskli bölgelerdeki geviş getiren hayvanların her yıl aşılanması teşvik edilmelidir.

Q Ateşi (Q Fever)

Q ateşi, bir tür bakteri tarafından neden olmaktadır. Bakteri, özellikle hava yoluyla bulaşır ve enfeksiyon dozu çok düşüktür. Bulaşık tozlar ve zerrecikler, bakteri yayılımının ana kaynaklarıdır. Ayrıca, enfekte hayvanların plasenta, cenin suyu, idrar, süt ve dışkıları da önemli bulaşma yollarıdır.

Sığırda genellikle belirti vermez. En yaygın belirtiler üreme bozuklukları yavru atma, ölü doğum, rahim iltihabı, kısırlık Plasentanın atılamaması, doğum sonrası ölü ya da zayıf buzağı doğumu gibi sorunlar ile karşılaşılmaktadır. Evre I aşısıyla, özellikle bakteriyle temasta bulunmamış hayvanlar aşılanmalıdır. Aşılama, genç sığırlar ve önceki yıl aşılanmış hayvanlar için tekrarlanmalıdır.

Sonuç olarak sığır enfeksiyon hastalıkları, sığırlarda çeşitli patojenlerin bakteriler, virüsler, mantarlar ve parazitler neden olduğu hastalıklardır. Büyükbaş hayvan hastalıkları genellikle hayvanın bağışıklık sisteminin zayıfladığı durumlarda ortaya çıkar. sığır hastalıkları ile mücadele yöntemleri, hastalığın ortaya çıkmaması için veya çıktıktan sonra hijyene çok dikkat edilmeli gerekli önlemler alınmalıdır.