Çayır Tırtılı Zararları ve Mücadele Yöntemleri

Ayçiçeği gibi bitkilerin genç sürgünlerini yiyerek tarım ürünlerine zarar veren istilacı tür çayır tırtılı hakkında bilinmesi gereken önemli detaylara yer verdiğimiz rehberimizde bu zararlının özellikleri, üreme şekli, zarar verdiği bitkiler ve mücadele yöntemleri hakkında detaylı bilgilere yer verdik.

Çayır Tırtılı Nedir?

Çayır tırtılı, Crambidae familyasından bir güve türüdür ve bitki zararlısı olarak bilinir. Latincesi Loxostege sticticalis olan bu zararlı, özellikle papatyagiller familyasından sarı çiçekli bir tarım bitkisi olan ayçiçeğinde yaygındır.

Çayır tırtılı, bitkinin yapraklarını ve genç sürgünlerini yiyerek tarımsal ürünlerde önemli hasara yol açabilir. Özellikle yoğun istilalar durumunda, bitkilerin gelişimini ve verimini olumsuz etkileyerek tarımsal üretimi tehdit eder. Bu nedenle, çayır tırtılı ile mücadele, tarım alanlarında önemli bir önlem olarak görülür.

Çayır Tırtılı Özellikleri

Çayır tırtılı, ilk kez 1761’de Carl Linnaeus tarafından tanımlanmış bir güve türüdür. Ergin güve, açık ve koyu renkli kanatlarında beyaz ve sarı şeritler ile lekeler taşır.

Kanat açıklığı 24-29 milimetre arasında değişen bu güve, yaşadığı bölgeye göre Mayıs ile Eylül ayları arasında ortaya çıkar.

Çayır Tırtılı Üreme Şekli

Çayır tırtılları yabani bitkiler üzerine yumurtalarını bırakır. Larvalar, bitki gövdesine tırmanıp yapraklarla beslenirler. Sonrasında pupa evresine geçip kelebek veya güveye dönüşürler.

Loxostege sticticalis’in yaşam süresi 4 ila 20 gündür. Dişileri, yaprağın alt yüzeyine, filizlere ve toprağa gruplar halinde veya tek tek 3 ila 300, bazen 600’e kadar yumurta bırakabilirler.

Çayır Tırtılı Zarar Şekli

Çayır tırtılı, nüfus artışı ve kitlesel üreme dönemlerinde, özellikle 10-12 yılda bir zararlı hale gelir. Bu durum, %60 verim kaybına ve bazen %100 bitki tahribatına neden olabilir.

Ekonomik zarar eşiği, metrekare başına 10 larva olarak kabul edilir. İstanbul, Balıkesir, Eskişehir ve Trakya’da çayır tırtılı istilaları gözlemlenmiştir.

Çayır Tırtılının Zarar Verdiği Tarım Ürünleri

Çayır tırtılı, şeker pancarı, çok yıllık baklagiller (fasulye), ayçiçeği, bezelye, kenevir, mısır, ıspanak gibi sebze bitkileri ile arpa, buğday, sorgum ve patates gibi tahıllara zarar vermektedir.

Ayrıca, 200’den fazla yabani bitki türünü istila ederek tarımsal üretimde büyük kayıplara yol açmaktadır. Bu geniş bitki yelpazesi, çayır tırtılının tarım üzerindeki yıkıcı etkisini daha da artırmaktadır.

Çayır Tırtılı ile Nasıl Mücadele Edilir?

Ayçiçeğinde çayır tırtılına karşı mücadele yöntemleri; kültürel mücadele, biyolojik mücadele ve kimyasal mücadele olmak üzere üç ana kategoriye ayrılır.

Kültürel Mücadele

Yabani otların yok edilmesi, çayır tırtılıyla en etkili kültürel mücadele yöntemidir, çünkü istilalar genellikle yabani otlu tarlalarda başlar.

Ayrıca, tırtıllar pupa aşamasındayken toprağın ters çevrilmesi veya derin sürüm yapılması bazı pupaların ölmesine neden olabilir. Kültürel mücadele, çayır tırtılı zararını azaltabilir, ancak salgın dönemlerinde bu yöntem yetersiz kalabilir ve kimyasal mücadele gerekebilir.

Kimyasal Mücadele

Pestisitler çayır tırtılı gibi zararlıları etkili bir şekilde öldürürken, çevre kirliliği gibi sorunlara yol açabilir. Yine de, özellikle larvaların dördüncü ve beşinci dönemlerindeki yoğun beslenme aşamasından önce kimyasal mücadele gereklidir. Bu aşamada biyolojik larvasitler kullanılması önerilir.

Ayrıca, larvaların yoğunlaştığı bölgelere topikal uygulama yapılması veya ana yapraklara kimyasal püskürtülmesi de etkili yöntemlerdendir.

Çayır Tırtılı İlaçları

Ayçiçeği çayır tırtılı ilaçları genellikle organofosforlu ve piretroid insektisitlerden oluşur ve çeşitli larvasitler de kullanılabilir.

İlaçlama zamanı, tırtılların yumurtadan çıkmasından yaklaşık on gün sonra ilk uygulama yapılmalı, ikinci uygulama ise iki hafta sonra tekrarlanmalıdır. Farklı pestisitler için uygulama reçeteleri incelenerek en uygun zaman belirlenmelidir.

İlaçlama teknikleri arasında spreyleme, püskürtme ve topikal uygulamalar yer alır. Bu yöntemler dışında da farklı teknikler bulunabilir, bu nedenle ilaçlamadan önce reçeteyi dikkatlice okuyarak en uygun yöntemi belirlemek önemlidir.

Son olarak sıklıkla tarım ürünleri bulaşan hastalıklar ve zararlılar hakkında daha detaylı bilgi için sitemizde yer alan “Türkiye’de Sıkça Görülen Tarla Bitkileri Hastalıkları” adlı rehberimize de göz atabilirsiniz.