Limon Çeşitleri Nelerdir?

Turunçgiller ailesinin parlak yıldızı limon, dünya mutfaklarına hem lezzet hem de aroma katan en önemli meyvelerden biridir. Rengarenk dünyası, neredeyse sonsuz çeşitliliği ve çeşitli kullanım alanları ile limon, yemeklerden tatlılara, içeceklerden ev temizliğine kadar geniş bir yelpazede yerini alır.

Ancak, bu çok yönlü meyvenin tüm çeşitlerini biliyor muyuz? Limonların dünyası, yalnızca mutfakta kullanılan standart sarı limonların ötesine geçer. Lisbon’dan Eureka’ya, Meyer’dan Femminello’ya, Kaffir’den Yuzu’ya kadar birçok farklı limon çeşidi bulunur.

Her biri kendine özgü bir tat, aroma ve kullanım özelliği sunar. Bu makale, limonların bu çeşitli dünyasına bir giriş niteliği taşıyarak, farklı limon çeşitlerini ve onların eşsiz özelliklerini yakından incelemektedir.

Lisbon Limonu

Lizbon limonu, popüler bir limon çeşididir. Parlak sarı kabuğu, sulu ve asidik eti ile bilinir. Kabuğu kalındır ve genellikle az sayıda tohum içerir.

Yıl boyunca meyve verme yeteneği ve dayanıklı yapısı nedeniyle dünya genelinde çok tercih edilir. Yemeklerde, içeceklerde ve tatlılarda sıklıkla kullanılır. Ev temizliğinde ve kişisel bakım ürünlerinde de kullanılabilir.

Eureka Limonu

Eureka limonu, bir limon çeşididir. Genellikle oval şekli, parlak sarı rengi ve ince kabuğu ile bilinir. Tadı oldukça ekşi ve asidiktir.

İçeriğinde çok sayıda tohum bulunabilir. Yıl boyunca meyve verebilme özelliği vardır fakat en çok ilkbahar ve yaz aylarında ürün verir. Eureka limonu, hem gıda hem de içeceklerde yaygın olarak kullanılır. Ayrıca temizlik ve cilt bakım ürünlerinde de bulunabilir.

Meyer Limonu

Meyer limonu, standart limonlara göre daha küçük, daha yuvarlak ve genellikle daha tatlı bir limon türüdür. Derisi parlak sarıdan turuncuya doğru bir renk tonuna sahip olabilir. Meyer limonunun tadı, limonun tipik asiditesi ile portakalın tatlılığının bir kombinasyonu gibidir.

Meyer limonu, Çin’den gelen bir türdür ve Amerika Birleşik Devletleri’nde popülerleşmiştir. Tatlı ve hafif ekşi tadı nedeniyle, bu tür limon genellikle tatlılarda ve sosları yapmakta kullanılır.

Kabukları da tatlı yapımında ve garnitür olarak kullanılır. Bu özellikler onu özellikle gastronomide çok değerli bir çeşit yapar.

Interdonato Limonu

Interdonato limonu, Türkiye’de özellikle İzmir ve çevresinde yetiştirilen bir limon çeşididir. Bu limon türü, büyük boyutu, oval şekli, sarı rengi ve az tohumlu oluşuyla tanınır. İnce ve düzgün bir kabuğa sahip olup, içeriği oldukça sulu ve aromatiktir.

Interdonato limonunun meyve verme dönemi genellikle Ekim ayından başlar ve kış aylarında devam eder. Bu limon, tadı ve aroması nedeniyle gıda ve içeceklerde yaygın olarak kullanılır. Ayrıca, kabukları mutfakta çeşni olarak veya evde temizlik ürünlerinde de kullanılabilir.

Sicilya Limonu (Sicilya sfumatrice)

Sicilya limonu, bilinen diğer adıyla “Sfusato Siciliano”, Sicilya’da yetişen özel bir limon çeşididir. Genellikle büyük boyutları, uzun ve koni şekli, ince ve hafif kabartmalı kabuğu ile bilinirler. Kabukları, genellikle sarıdan yeşile doğru değişen bir renk tonuna sahiptir.

Sicilya limonlarının özü oldukça aromatiktir ve meyvenin eti tatlı ve ekşi bir dengede olup, az sayıda tohum içerir. Bu limonlar, meyve suları, tatlılar ve çeşnilerde kullanılabilir, ayrıca Sicilya’da limon likörü olan “limoncello” yapımında da yaygın olarak kullanılırlar.

Sicilya limonlarının yüksek C vitamini içeriği, mükemmel aroma profili ve çok yönlü kullanımı, onları özellikle gastronomide ve kokteyllerde çok değerli bir çeşit yapar.

Femminello Limonu

Femminello limonu, İtalya’nın özellikle Sicilya ve Calabria bölgelerinde yetiştirilen bir limon çeşididir. Bu tür, İtalya’da yetiştirilen limonların yaklaşık %80’ini oluşturur. Femminello limonları, yüksek asiditeye ve oldukça aromatik bir tada sahip olmalarıyla bilinirler.

Femminello limonu, kabuğu ince, pürüzsüz ve parlak sarı olan küçük veya orta büyüklükte bir limon türüdür. Ayrıca bu limon çeşidi, yıl boyunca üç ayrı hasat dönemi ile bilinir: Kış (Primo Fiore), ilkbahar (Bianchetto) ve yaz (Verdello).

Bu limonlar genellikle taze olarak tüketilirler ve meyve suları, soslar, tatlılar ve limoncello gibi alkollü içeceklerde sıkça kullanılırlar. Ayrıca, kabukları özellikle pastacılıkta ve evde doğal temizlik ürünlerinde de kullanılabilir.

Verna Limonu

Verna limonu, İspanya’nın özellikle Valencia, Murcia ve Andalusia bölgelerinde yetiştirilen bir limon çeşididir. Bu limon türü, büyük boyutları, oval şekli ve pürüzlü, kalın kabuğu ile tanınır. Genellikle oldukça sulu ve yüksek asiditeli olup, kabuğu parlak ve yoğun sarı renkte olabilir.

Verna limonu, kış ve ilkbahar aylarında olgunlaşır ve bu dönemde hasat edilir. İçeriğinde çok sayıda tohum bulunabilir.

Bu limonlar, taze olarak tüketilebilir ve meyve suları, soslar, tatlılar ve likörlerde kullanılabilir. Kabukları hem yemeklerde hem de evde temizlik ürünlerinde kullanılabilir. Verna limonunun yüksek C vitamini içeriği ve aroması, onu mutfakta ve sağlık uygulamalarında popüler bir seçenek haline getirir.

Monachello Limonu

Monachello limonu, İtalya’nın özellikle Liguria bölgesinde yetişen yerel bir limon çeşididir. Bu tür, küçük boyutu, oval şekli ve parlak sarı, ince kabuğu ile bilinir. Monachello limonlarının içeriği, genellikle yoğun bir aroma ve yüksek bir asidite derecesine sahiptir.

Monachello limonları, genellikle geç kış veya erken ilkbaharda olgunlaşır. Limonlar oldukça sulu olup, içeriğinde az sayıda tohum bulunabilir.

Bu limonlar, taze olarak tüketilebilir veya meyve suları, soslar, tatlılar ve özellikle Limoncello gibi likörlerde kullanılabilir. Kabukları hem yemeklerde hem de evde temizlik ürünlerinde kullanılabilir. Monachello limonunun yüksek C vitamini içeriği ve aroması, onu mutfakta ve sağlık uygulamalarında popüler bir seçenek haline getirir.

Ponderosa Limonu

Ponderosa limonu, limon ve sitron (büyük, sert bir turunçgiller türü) arasında doğal bir melez olarak bilinir. Adını, genellikle büyük boyutlarından (bazen bir greyfurt kadar büyük olabilirler) alır. Kabukları genellikle parlak sarı renkte, kalın ve pürüzlüdür.

Ponderosa limonunun eti, limonlara benzer şekilde asidik ve aromatiktir ancak daha az sulu olabilir. Meyvedeki tohum sayısı oldukça fazladır.

Bu limon çeşidi genellikle ornamental bir bitki olarak yetiştirilir, ancak meyveleri hem yemeklerde hem de içeceklerde kullanılabilir.

Asidik ve aromatik özellikleri, onları tatlılar, soslar ve içecekler için uygun bir seçenek haline getirir. Ayrıca, kabukları hem yemeklerde hem de evde temizlik ürünlerinde kullanılabilir.

Kaffir Limonu

Kaffir limonu, Asya mutfaklarında sıklıkla kullanılan bir turunçgil türüdür. Bilimsel adı Citrus hystrix olan bu bitki, özellikle yaprakları ve meyveleri olmak üzere birçok parçası yemek pişirmede kullanılır.

Kaffir limonu meyvesi, bir limondan daha küçüktür ve düzensiz, kabarcıklı bir kabuğa sahiptir. İçerisindeki et bölümü, genellikle diğer limon türlerine göre daha az sulu ve daha asidiktir.

Bu limonun en karakteristik özelliği, çift kanatlı yapraklarıdır. Yaprakları çok aromatik olup, genellikle Tay, Kamboçya, Endonezya ve Vietnam mutfaklarında çorbalarda, körilerde ve stir-fry tarzı yemeklerde kullanılır.

Meyvenin kendisi ve kabukları genellikle rendelenir veya ezilir ve yemeklere ekstra bir aroma katmak için kullanılır. Kabukları, hoş bir limon aroması verirken, et kısmı genellikle çok asidiktir ve genellikle yemeklere direkt olarak eklenmez.

Yuzu Limonu

Yuzu, aslen Doğu Asya’ya özgü olan ve özellikle Japon ve Kore mutfaklarında yaygın olarak kullanılan bir turunçgil türüdür. Bilimsel adı “Citrus junos” olan bu meyve, mandalina ile vahşi limon türleri arasında doğal bir melez olarak bilinir.

Yuzu meyvesi, genellikle bir mandalina büyüklüğünde olup, dış kabuğu turuncu veya sarı renkte ve oldukça kabartmalıdır. Yüzünün iç kısmı sulu ve aromatiktir ancak tohumları ve zarları nedeniyle genellikle direkt olarak tüketilmez.

Yüzünün en belirgin özelliği, narenciye aromasının yoğun ve eşsiz bir kombinasyonuna sahip olmasıdır. Bu aroma, limon, greyfurt ve mandalina notalarını içerir ve genellikle yemeklere ve içeceklere hoş bir asidite ve tazelik katar.

Yuzu, özellikle yemeklere, sos ve marinatlara, tatlılara ve kokteyllere aroma katmak için kullanılır. Ayrıca yuzu, çaylarda, marmelatlarda ve yuzu kosho adı verilen bir tür baharat karışımında da kullanılır. Bu özellikleri nedeniyle, yuzu, dünya genelinde birçok yüksek mutfakta değerli bir bileşen olarak kabul edilir.

Limetta Limonu

Limetta, limon ve tatlı limonlar arasında bir çeşit olan bir turunçgil türüdür. Genellikle küçük boyutları, yuvarlak veya oval şekilleri ve yeşilimsi sarı renkteki ince kabukları ile bilinirler. Ayrıca bilinen diğer isimleri arasında tatlı limon veya tatlı limetta bulunur.

Limettanın eti, genellikle hem tatlı hem de hafif ekşi bir tada sahip olup, içerisinde çok sayıda tohum bulunabilir. Bu limon çeşidi, taze meyve olarak tüketilebilir ve ayrıca meyve suları, tatlılar ve çeşitli yemeklerde de kullanılabilir.

Limettaların kabukları genellikle hoş bir aroma verir ve bu yüzden tatlı yapımında veya çeşni olarak kullanılır. Limettaların, limonlara benzer şekilde yüksek C vitamini içeriği vardır ve bu da onları sağlıklı bir gıda seçeneği haline getirir.

Kumquat Limonu

Kumquat, turunçgiller ailesinin bir üyesi olmasına rağmen, genellikle limon veya portakal kadar büyük olmayan küçük, oval veya yuvarlak bir meyvedir. Çin kökenli olan bu meyve, adını Çince’de “altın portakal” anlamına gelen “kam kwat” kelimesinden alır.

Kumquat’ın kabuğu, tatlı ve yenilebilirken, etli iç kısmı genellikle ekşi bir tada sahiptir. Meyve genellikle bütün olarak yenir veya dilimlenip salatalara, tatlılara ve yemeklere eklenir. Ayrıca reçel, jöle ve likör yapımında da kullanılır.

Kabukları parlak, portakal renkte ve oldukça aromatiktir. Kumquat’ın etli kısmı çok sayıda tohum içerir ve genellikle oldukça sulu ve ekşidir. Kumquatlar, C vitamini, potasyum ve lif açısından zengindir, bu da onları sağlıklı bir meyve seçeneği yapar.

Kabosu Limonu

Kabosu, özellikle Japonya’da, özellikle Kyushu bölgesinde popüler olan bir turunçgil türüdür. Limonlara benzer bir tada sahip olmasına rağmen, kabosu genellikle daha yuvarlak bir şekle ve daha kalın bir kabuğa sahiptir. Kabukları yeşilden sarıya dönüşürken meyvenin olgunlaştığı düşünülür.

Kabosu’nun eti, genellikle yüksek bir asidite derecesine sahip olup, mutfakta birçok farklı yemekte kullanılır. Özellikle balık ve diğer deniz ürünleri ile birlikte sunulduğunda, hoş bir asidite ve tazelik hissi katar.

Kabosu meyvesi ayrıca yüksek C vitamini içeriğine sahip olduğu için genellikle sağlıklı bir gıda olarak kabul edilir. Ayrıca kabukları da, özellikle yemeklerde kullanılan birçok Japon tarifinde aroma vermek için rendelenir veya dilimlenir.

Buddha’s Hand Limonu

Buddha’s Hand, adını meyvenin parmakları andıran eşsiz şeklinden alan bir turunçgil türüdür. Bilimsel adı “Citrus medica var. sarcodactylis” olan bu meyve, özellikle Çin ve Japonya’da yaygın olarak bulunur.

Buddha’s Hand, etli bir iç kısmı olmayan ve genellikle parmak şeklinde uzantılara sahip bir limon çeşididir. Bu uzantılar, bir Budist meditasyon hareketini andırdığı için meyveye “Buddha’nın Eli” adı verilmiştir.

Buddha’s Hand, çok sayıda uçucu yağ içerdiği için oldukça aromatiktir ve genellikle oda kokusu veya doğal deodorant olarak kullanılır. Ayrıca kabukları, tatlılar, likörler ve yemeklerde hoş bir aroma vermek için rendelenebilir.

Meyve genellikle yenmez çünkü içinde hiç et yoktur ve tamamen kabuktan oluşur. Meyvenin içindeki beyaz bölüm, diğer limon türlerinde olduğu gibi acı değildir ve bu nedenle kabuğu tamamen yenebilir ve kullanılabilir.